Maiantème
Maianthemum bifolium
Asparagaceae Liliaceae
Noms en français : Maïanthème à deux feuilles, Petit Muguet.
Descripcioun :Lou maiantème es uno planto pulèu raro au nostre que trachis dins li sòu umide, souto li faiard e li roure ; s'atrovo soulamen dins li relarg de mountagno, e encaro pas d'en pertout. Coume soun noum latin lou dis, l'enflourejado èi pourtado pèr uno cambo ounte s'estacon dos fueio (uno souleto pèr li tijo esterlo). Trachis en coulounìo bonodi soun rizoumo. Douno un fru rouge picouta .
Usanço :Es uno planto empouisounanto, majamen li fru. Emé li fueio, emé retengudo, sarié poussible de n'en faire de tisano pèr lucha contro li mau de garganto en gargarisme o coume espetourant. La planto sarié utilisado, peréu, contro li mau de tèsto e coume tounico pèr li ren.
Port : Erbo
Taio : 8 à 15 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Maianthemum
Famiho : Asparagaceae
Famiho classico : Liliaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Faio
- Blachiero
- Pinèdo umido
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Maianthemum bifolium (L.) F.W.Schmidt, 1794
Verno
Alnus glutinosa
Betulaceae
Àutri noum : Vergne, Vèr.
Noms en français : Aulne glutineux, Aune poisseux.
Descripcioun :Aubre coumun sus li ribo de ribiero que se recounèis à si fueio un pau roundo e plato à la cimo. Flouris d'ouro en febrié e mars emé de long catoun mascle e de pichòti pigno femelo que rèston de tèms sus li ramo (fotò).
Usanço :A Castellano, à la debuto dóu siècle passa, li pàuri gus anavon faire prouvesioun de bos à crema "ei vèrno de Verdoun (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). La rusclo de verno èi vertuouso contro la fèbre, li mau de dènt e de garganto e peréu li plago e li moureno. Emé li fueio se fai d'emplastro qu'apaison li mau d'os e di jougadou e peréu li di senado. Emé la rusclo se fasié un negre pèr tencha li capèu. La legno de verno s'emplego pèr basti dins l'aigo (paufi...) que s'apourridis pas gaire emé lou tèms.
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Alnus
Famiho : Betulaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Alnus glutinosa (L.) Gaertn., 1790